نحوه ترکیب رنگ های تک مرحله ای و دو‌مرحله ای خودرو
نحوه ترکیب رنگ های تک مرحله ای و دو‌مرحله ای خودرو – آموزش تخصصی اطلس فام سهند! رنگ‌آمیزی خودرو یکی از مهم‌ترین بخش‌های زیبایی و نگهداری خودرو است. بسیاری از صاحبان خودرو برای داشتن ظاهری نو و براق، به سراغ رنگ‌آمیزی مجدد بدنه می‌روند. اما هزینه بالای نقاشی در تعمیرگاه‌ها باعث شده بسیاری به فکر انجام این کار در خانه بیفتند. در این مقاله از اطلس فام سهند یاد می‌گیریم که چطور رنگ‌های تک‌مرحله‌ای و دو‌مرحله‌ای خودرو را به درستی ترکیب کنیم تا نتیجه‌ای حرفه‌ای و ماندگار به دست آوریم.
آنچه باید بدانید قبل از شروع رنگ‌آمیزی
پیش از آنکه سراغ ترکیب رنگ بروید، لازم است تفاوت بین سیستم‌های تک‌مرحله‌ای و دو‌مرحله‌ای را بدانید.
-
در رنگ‌های تک‌مرحله‌ای (Single Stage)، رنگ، تینر و سخت‌کننده با نسبت ۸:۱:۱ ترکیب می‌شوند. اگر رنگ بیش از حد رقیق یا غلیظ بود، مقدار تینر یا سخت‌کننده را تنظیم کنید.
-
در رنگ‌های دو‌مرحله‌ای (Two Stage)، باید دو ترکیب جدا بسازید:
-
پایه رنگ (Base Coat) و تینر با نسبت ۱:۱
-
کیلر (Clear Coat) و سخت‌کننده با نسبت ۴:۱
سپس هر دو ترکیب را به ترتیب روی بدنه اجرا کنید.
-
نکته: اگر دنبال رنگ‌آمیزی سریع‌تر و ارزان‌تر هستید، رنگ تک‌مرحله‌ای انتخاب بهتری است؛ اما اگر دوام و درخشندگی برایتان مهم‌تر است، سیستم دو‌مرحله‌ای بهترین گزینه خواهد بود.
ابزار و مواد لازم برای ترکیب رنگ خودرو
برای دستیابی به نتیجه‌ای حرفه‌ای، ابزار مناسب ضروری است. در ادامه لیستی از وسایل مورد نیاز را می‌بینید:
-
ظرف مخصوص ترکیب رنگ با درجه‌بندی دقیق
-
تینر مخصوص رنگ خودرو (Reducer یا Thinner)
-
سخت‌کننده (Hardener) مناسب نوع رنگ
-
چوب هم‌زن یا ابزار هم‌زن فلزی
-
تفنگ اسپری (Spray Gun)
-
دستکش، ماسک، و لباس محافظ
این وسایل نه تنها باعث دقت در ترکیب می‌شوند، بلکه از تماس مستقیم با مواد شیمیایی جلوگیری می‌کنند.
انتخاب بین رنگ تک‌مرحله‌ای و دو‌مرحله‌ای – کدام بهتر است؟
اگر هنوز در انتخاب نوع رنگ تردید دارید، در این بخش ویژگی‌های هرکدام را با هم مقایسه می‌کنیم:
| نوع رنگ | مزایا | معایب | مناسب برای |
|---|---|---|---|
| تک‌مرحله‌ای | ارزان‌تر، سریع‌تر، براقیت مناسب | دوام کمتر، در برابر خط و خش ضعیف‌تر | رنگ‌های ساده مانند قرمز، آبی، زرد |
| دو‌مرحله‌ای | مقاومت بالا، درخشندگی بیشتر، ماندگاری طولانی | زمان‌برتر، نیازمند مهارت بیشتر | خودروهای لوکس یا رنگ‌های متالیک |
در نتیجه، اگر تازه‌کار هستید یا می‌خواهید بخش کوچکی از خودرو را رنگ کنید، تک‌مرحله‌ای گزینه مناسبی است. اما برای رنگ‌آمیزی کامل یا تغییر رنگ اساسی خودرو، دو‌مرحله‌ای انتخاب حرفه‌ای‌تری خواهد بود.
چگونه رنگ مناسب خودرو خود را انتخاب کنیم؟
انتخاب رنگ فقط مربوط به سلیقه نیست. باید عواملی مثل نوع خودرو، سال ساخت، و رنگ فابریک کارخانه را در نظر گرفت. پیشنهاد می‌شود کد رنگ خودرو را از دفترچه راهنمای آن یا از برچسب درج‌شده در درِ راننده بررسی کنید.
همچنین برای خودروهای قدیمی، رنگ‌های ساده با لعاب براق (Glossy Finish) مناسب‌تر هستند، در حالی که برای خودروهای جدید، رنگ‌های متالیک و صدفی در سیستم دو‌مرحله‌ای جلوه بیشتری دارند.
یافتن اطلاعات فنی رنگ خودرو
هر قوطی رنگ دارای اطلاعات فنی (Technical Data) است که روی بدنه آن چاپ شده. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
-
نسبت ترکیب رنگ با تینر و سخت‌کننده
-
زمان خشک شدن
-
دمای مناسب برای رنگ‌آمیزی
-
نکات ایمنی و تهویه محیط
اگر این اطلاعات روی قوطی درج نشده، می‌توانید از وب‌سایت تولیدکننده یا فروشگاه رنگ خودرو مانند اطلس فام سهند استعلام بگیرید.
آموزش ترکیب رنگ تک‌مرحله‌ای
ترکیب رنگ تک‌مرحله‌ای نسبتاً ساده است و مراحل زیر را شامل می‌شود:
-
جمع‌آوری مواد: رنگ پایه، تینر و سخت‌کننده
-
نسبت ترکیب: ۸ قسمت رنگ + ۱ قسمت تینر + ۱ قسمت سخت‌کننده
-
ترکیب در ظرف: به کمک ظرف مدرج، مواد را طبق نسبت اضافه کنید.
-
هم‌زدن دقیق: با چوب هم‌زن، ترکیب را تا رسیدن به بافت یکنواخت مخلوط کنید.
-
آزمایش اسپری: مقدار کمی از رنگ را در تفنگ اسپری بریزید و روی سطح تست امتحان کنید.
اگر رنگ به‌درستی از تفنگ اسپری خارج نمی‌شود، کمی تینر اضافه کنید. در صورتی که رنگ دیر خشک می‌شود یا جاری است، مقدار سخت‌کننده را افزایش دهید.
ادامه آموزش ترکیب رنگ‌های تک‌مرحله‌ای
در فرآیند رنگ‌آمیزی با رنگ تک‌مرحله‌ای، دقت در ترکیب و هم‌زدن مواد اهمیت زیادی دارد. بسیاری از افراد تازه‌کار ممکن است به دلیل نداشتن دمای مناسب محیط یا استفاده از تینر نامناسب، با مشکلاتی مثل «پوست پرتقالی شدن» رنگ مواجه شوند. برای جلوگیری از این مشکل:
-
دمای محیط را بین ۲۲ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد حفظ کنید.
-
از تینر مخصوص همان برند رنگ استفاده کنید.
-
هنگام هم‌زدن، اجازه ندهید حباب در رنگ ایجاد شود، زیرا این حباب‌ها بعداً روی سطح بدنه نمایان می‌شوند.
پس از آماده‌سازی رنگ، تفنگ اسپری را روی فشار مناسب (معمولاً ۲۵ تا ۳۰ PSI) تنظیم کنید و رنگ را به‌صورت حرکات یکنواخت افقی و عمودی اسپری کنید. هر لایه را بگذارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه خشک شود، سپس لایه بعدی را بزنید.
آموزش ترکیب رنگ دو‌مرحله‌ای (Base Coat/Clear Coat)
رنگ دو‌مرحله‌ای از دو بخش تشکیل می‌شود:
-
پایه رنگ (Base Coat) که رنگ اصلی را تعیین می‌کند.
-
کیلر (Clear Coat) که درخشندگی و محافظت را ایجاد می‌کند.
مراحل ترکیب پایه رنگ
-
ترکیب پایه رنگ با تینر به نسبت ۱:۱ (یعنی نصف ظرف رنگ و نصف تینر).
-
ترکیب را کاملاً هم بزنید تا بافت یکنواختی ایجاد شود.
-
چند دقیقه صبر کنید تا حباب‌ها از بین بروند، سپس رنگ را در تفنگ اسپری بریزید.
مراحل ترکیب کیلر
-
کیلر و سخت‌کننده را به نسبت ۴:۱ (چهار قسمت کیلر، یک قسمت سخت‌کننده) ترکیب کنید.
-
ترکیب را با چوب هم‌زن آرام مخلوط کنید تا غلیظ یا خیلی رقیق نباشد.
-
در صورت نیاز می‌توانید ۵ تا ۱۰٪ تینر مخصوص کیلر اضافه کنید تا پاشش بهتر شود.
روش اجرای رنگ دو‌مرحله‌ای
-
ابتدا دو تا سه لایه پایه رنگ بزنید و اجازه دهید هر لایه ۱۰ دقیقه خشک شود.
-
سپس دو لایه کیلر روی آن اسپری کنید تا درخشندگی نهایی شکل بگیرد.
-
برای بهترین نتیجه، محیط باید تهویه مناسب و بدون گرد و غبار باشد.
نکات مهم برای ترکیب یکنواخت و نتیجه حرفه‌ای
-
از ترکیب برندهای مختلف رنگ خودداری کنید، چون ممکن است باعث عدم سازگاری شیمیایی شود.
-
همیشه نسبت‌ها را دقیق اندازه بگیرید؛ ترکیب چشمی می‌تواند نتیجه را خراب کند.
-
برای اطمینان از رنگ نهایی، قبل از اجرای کامل، نمونه‌ای کوچک روی سطح تست اسپری کنید.
-
اگر قصد رنگ‌آمیزی کل خودرو را دارید، از کمپرسور با حجم بالاتر استفاده کنید تا فشار هوای یکنواخت تأمین شود.
عیب‌یابی مشکلات رایج در رنگ خودرو
| مشکل | علت احتمالی | راه‌حل پیشنهادی |
|---|---|---|
| رنگ شره کرده است | تینر زیاد یا فشار اسپری بالا | کاهش تینر و تنظیم فشار تفنگ |
| سطح مات یا بدون درخشندگی | کم بودن کیلر یا خشک شدن سریع رنگ | افزایش لایه کیلر و تنظیم دما |
| ایجاد حباب یا پوست پرتقالی | تهویه نامناسب یا اختلاط نادرست | هم‌زدن بهتر و تهویه کافی |
| پوسته شدن رنگ پس از خشک شدن | ناسازگاری بین لایه‌ها یا عدم استفاده از سخت‌کننده | استفاده از مواد از یک برند و رعایت نسبت دقیق |
نگهداری و محافظت از رنگ جدید خودرو
بعد از رنگ‌آمیزی، مراقبت از بدنه خودرو اهمیت زیادی دارد تا عمر رنگ افزایش یابد.
-
تا ۷۲ ساعت اول خودرو را نشویید.
-
از پارک کردن زیر نور مستقیم خورشید در روزهای اول خودداری کنید.
-
پس از یک هفته، می‌توانید با واکس محافظ مخصوص رنگ خودرو، درخشندگی را افزایش دهید.
-
هر سه ماه یک‌بار، بدنه را با شامپوی مخصوص خودرو بشویید تا رنگ دچار خوردگی نشود.
نکات ایمنی هنگام کار با رنگ خودرو
کار با رنگ و تینر می‌تواند خطرناک باشد اگر اصول ایمنی رعایت نشود.
-
همیشه در فضای باز یا محیط دارای تهویه مناسب کار کنید.
-
از ماسک فیلتر‌دار مخصوص رنگ، دستکش نیتریل و عینک ایمنی استفاده کنید.
-
از تماس پوست با تینر و سخت‌کننده جلوگیری کنید.
-
در هنگام کار، سیگار نکشید و از شعله باز دوری کنید، چون تینر به‌شدت قابل اشتعال است.
جمع‌بندی: نحوه ترکیب رنگ های تک مرحله ای و دو‌مرحله ای خودرو
ترکیب رنگ‌های تک‌مرحله‌ای و دو‌مرحله‌ای خودرو کار دشواری نیست، اما نیاز به دقت، صبر و رعایت نکات فنی دارد. اگر می‌خواهید خودتان خودرویتان را رنگ کنید، با رعایت نسبت‌های دقیق و استفاده از ابزارهای استاندارد می‌توانید نتیجه‌ای حرفه‌ای و براق به دست آورید.
برای تهیه بهترین رنگ‌ها، تینرها و سخت‌کننده‌های مخصوص خودرو، می‌توانید از محصولات اطلس فام سهند استفاده کنید که با استانداردهای جهانی تولید می‌شوند و کیفیتی تضمین‌شده دارند.
سؤالات متداول (FAQ)
۱. تفاوت رنگ تک‌مرحله‌ای و دو‌مرحله‌ای چیست؟
رنگ تک‌مرحله‌ای شامل رنگ، تینر و سخت‌کننده در یک ترکیب است، اما رنگ دو‌مرحله‌ای از دو بخش پایه رنگ و کیلر تشکیل می‌شود که دوام و براقیت بیشتری دارد.
۲. آیا می‌توان از رنگ دو‌مرحله‌ای برای ترمیم قسمت‌های کوچک استفاده کرد؟
بله، ولی نیاز به دقت بالاتری دارد تا رنگ جدید با رنگ قبلی هماهنگ شود.
۳. بهترین نسبت ترکیب رنگ تک‌مرحله‌ای چیست؟
نسبت استاندارد ۸:۱:۱ (رنگ، تینر، سخت‌کننده) است، اما بسته به برند ممکن است کمی تغییر کند.
۴. چند لایه رنگ باید اسپری شود؟
برای پوشش کامل، معمولاً ۲ تا ۳ لایه رنگ و ۲ لایه کیلر کافی است.
۵. آیا استفاده از ماسک هنگام رنگ‌آمیزی ضروری است؟
بله، بخارات تینر و سخت‌کننده بسیار خطرناک‌اند و بدون ماسک فیلتر‌دار نباید کار کنید.