رنگ پلی اورتان یا اکریلیک؛ کدام بهتر است؟
شاید این پرسش شما هم باشد که رنگ پلی اورتان یا اکریلیک؟ کدام مناسب‌تر است؟ رنگ‌ها برای ایجاد پوشش و ظاهری زیبا روی سطوح عرضه می‌شوند، اما هر نوع رنگی برای هر سطحی مناسب نیست! در این مقاله می‌خواهیم راهنمایی کامل درباره رنگ پلی اورتان و اکریلیک دراختیارتان قرار دهیم.
بررسی رنگ پلی اورتان
در این بخش، ابتدا رنگ پلی اورتان را بررسی می‌کنیم، سپس به بررسی رنگ اکریلیک می‌پردازیم تا با توجه به ویژگی‌ها و خواص هرکدام به‌راحتی بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
پلی اورتان چیست؟
پلی اورتان که با نام لاک پلی اورتان هم معروف است، نوعی رزین شفاف و مصنوعی محسوب می‌شود که از واکنش شیمیایی میان ترکیبات ایزوسیانات (دی یا تری) و پلی‌ال‌ها ساخته می‌شود. واکنش شیمیایی میان این مواد باعث ایجاد پوششی شفاف و سخت به نام پلی اورتان می‌شود.
وقتی پلی اورتان خشک می‌شود لایه‌ای ضخیم و پلاستیکی ایجاد می‌کند که می‌تواند از سطح زیرین به‌خوبی محافظت کند. واژه «اورتان» به ماده‌ای شبیه پلاستیک انعطاف‌پذیر و قوی اشاره دارد. روکش پلی اورتان به‌علت همین ویژگی پلاستیک‌بودن شفاف است.
البته پلی اورتان بر پایه روغن می‌تواند بعد چند ماه به رنگ کهربایی و زرد تبدیل شود.
ویژگی‌ها و خواص رنگ پلی اورتان
رنگ پلی اورتان در صنعت و معماری برای ایجاد پوشش به‌کار می‌رود. درحقیقت، پوشش ثانویه یا پایانی برای برخی از پوشش‌های آغازین (پرایمرها) به‌کار می‌رود تا سطحی پایدار و منسجم ایجاد کند. رنگ پلی اورتان را می‌توانید روی بسترهای بتنی و فولادی اجرا کنید.
درکل، ویژگی‌های عمومی رنگ پلی اورتان شامل موارد زیر می‌شود:
1. رنگ پلی اورتان می‌تواند سطحی بسیار براق به‌وجود بیاورد که گذر زمان هم از درخشش آن کم نکند!
2. این رنگ در مقابل سایش بسیار مقاوم است و پوسته‌پوسته نمی‌شود.
3. رنگ پلی اورتان در مقابل اشعه ماوراءبنفش تغییر نمی‌کند و می‌تواند در محیط‌های پرتنش در اثر تغییرات آب‌وهوایی ساختار خود را حفظ کند.
4. رنگ پلی اورتان می‌تواند تغییرات دمایی شدید را تحمل کند، این نوسانات دمایی در مراکز صنعتی بیش از 30 درجه زیر صفر و حدود 110 درجه بالای صفر متغیر است.
5. برای رنگ پلی اورتان می‌توانید پوشش‌دهی مجدد داشته باشید، البته ابتدا باید سطح را به‌خوبی آماده کنید، اما لزومی ندارد لایه‌های زیرین را حذف کنید و به سنباده‌زنی عمیق و گسترده نیازی نیست.
کاربرد رنگ پلی اورتان
رنگ پلی اورتان بسیار پرکاربرد است و برای ارگان‌های صنعتی و بسیاری از مراکز استفاده می‌شود. رنگ پلی اورتان از مناسب‌ترین پلیمرهای چندمنظوره محسوب می‌شود که علاوه بر ایجاد پوشش برای سطوح در تولید لوازم خانگی، اتومبیل‌سازی، ساخت‌وساز، الکترونیک، کفپوش، صنایع چوب و تجهیزات پزشکی به‌کار می‌رود.
موارد زیر به برخی از کاربردهای پلی اورتان اشاره دارد:
- صنعت هوافضا و ایجاد پوشش برای قطعه‌های هواپیما
- پوشش‌دهی کف مکان‌های مختلف مثل کارخانه‌های صنعتی و مجتمع‌های تجاری
- صنایع کشتی‌سازی و آب‌بندی بدنه
- در صنعت برای تجهیزات مکانیکی
- ایجاد پوشش برای محافظت از خطوط لوله‌ای
- افزایش دوام سقف‌های فلزی
- برای محافظت از چوب و فلز در برابر رطوبت
- استفاده از رنگ پلی اورتان برای درزگیرها
رنگ اکریلیک چیست؟
لاک اکریلیک یا رنگ اکریلیک، نوعی پوشش شفاف و بر پایه آب یا حلال است. از این نوع رنگ برای مبلمان داخلی استفاده می‌شود. رنگ اکریلیک برای افراد مبتدی انتخابی مناسب است و به‌سرعت خشک می‌شود. همچنین، ترمیم آن نسبت به رنگ پلی اورتان و سایر روکش‌های شفاف ساده‌تر است.
رنگ اکریلیک بر پایه آب را می‌توانید به‌راحتی با آب رقیق کنید و پوششی سبک و شفاف داشته باشید. رنگ اکریلیک برخلاف بیشتر پوشش‌ها می‌تواند رنگ چوب را تغییر دهد؛ زیرا رنگ اکریلیک بر پایه آب را می‌توانید با رنگ‌های دیگر اکریلیک ترکیب کنید و به رنگ دلخواهتان برسید!
رنگ اکریلیک چه کاربردهایی دارد؟
این رنگ بسیار انعطاف‌پذیر است، زود خشک می‌شود و کار با آن آسان است، شما می‌توانید برای انواع سطوح گچی، بتنی، فلزی، سیمانی و آجری از رنگ اکریلیک استفاده کنید. رنگ اکریلیک برای نماهای خارج و داخل ساختمان به‌کار می‌رود.
مقایسه پلی اورتان و رنگ اکریلیک
در این بخش می‌خواهیم با جزئیات به بررسی تفاوت رنگ اکریلیک و پلی اورتان بپردازیم. موارد زیر تفاوت پلی اورتان و رنگ اکریلیک را نشان می‌دهد:
1. از نظر ساختار و فرمولاسیون، پلی اورتان اغلب بر پایه روغن است، اما رنگ اکریلیک در 2 نوع بر پایه آب و حلال ساخته می‌شود، پلی اورتان در مقایسه با رنگ اکریلیک، ترکیبات شیمیایی بیشتری دارد، اگرچه رنگ اکریلیک در بیشتر موارد از آب و یورتان ساخته می‌شود، رنگ اکریلیک دارای رزین‌های اضافی و حلال‌هاست.
پلی اورتان مقادیر زیادی پلاستیک اورتان دارد. درکل، پلی اورتان از نظر ترکیبات نسبت به رنگ اکریلیک پیچیده‌تر است.
2. از نظر مقاومت در برابر رطوبت، پلی اورتان در مقایسه با رنگ اکریلیک مقاومت بیشتری دارد. چون پلی اورتان نسبت به رنگ اکریلیک سخت‌تر خشک می‌شود، آب به‌راحتی نمی‌تواند در پوشش پلی اورتان نفوذ کند. به‌خصوص اگر رنگ اکریلیک شما بر پایه آب باشد، ازآنجاکه حلال آن آب است، به‌تدریج و در زمان طولانی امکان دارد در اثر رطوبت دچار آسیب شود، اما پلی اورتان در مقابل بارندگی هم مقاوم است.
3. از نظر زمان خشک‌شدن، فرمول رنگ اکریلیک بر پایه آب ساده‌تر از پلی اورتان است و زودتر از پلی اورتان خشک می‌شود. پلی اورتان به 3 روز زمان نیاز دارد تا خشک شود.
4. از نظر حفاظت از چوب، چون روکش پلی اورتان بسیار سخت و مقاوم است، از چوب بهتر از رنگ اکریلیک محافظت می‌کند. پلی اورتان در مقایسه با رنگ اکریلیک می‌تواند نور خورشید، حرارت زیاد و آسیب‌های دیگر محیطی را تحمل کند، درحالی‌که رنگ اکریلیک این‌گونه نیست.
5. از نظر نتیجه نهایی، پلی اورتان پس از خشک‌شدن، پوششی صاف و درخشان ارائه می‌دهد، چون روکشی براق روی چوب ایجاد می‌کند، می‌توانید انعکاس درخشش چوب را پس از اجرای پلی اورتان مشاهده کنید، اما رنگ اکریلیک اغلب پوششی بافت، خشک و رنگارنگ ایجاد می‌کند.
رنگ اکریلیک زیبایی بیشتری ارائه می‌دهد و پلی اورتان روکشی سخت و براق ایجاد می‌کند.
از نظر کاربرد، ازآنجاکه پلی اورتان بسیار سخت است، برای بخش‌های پرتردد و نیاز به مقاومت بیشتر استفاده می‌شود؛ مثل پاسیو، راهرو و پله‌ها. رنگ اکریلیک نیز برای سطوح کم‌تردد مناسب است.
از نظر نگهداری و نظافت، نگهداری و تمیزکردن رنگ پلی اورتان راحت‌تر است. پلی اورتان به‌ندرت کثیفی یا گردوغبار را جذب می‌کند. رنگ اکریلیک در مقایسه با پلی اورتان گردوغبار را جذب می‌کند؛ چون رنگی خشک است. رنگ اکریلیک را با حلال‌ها نمی‌توانید پاک کنید.
اما پلی اورتان با حلال‌ها و آب پاک می‌شود.
سخن آخر؛ رنگ پلی اورتان رنگی سرسخت و مقاوم!
رنگ پلی اورتان یا اکریلیک؟ شما کدام را انتخاب می‌کنید؟ در این مقاله از مجله اطلس فام به بررسی رنگ پلی اورتان و اکریلیک پرداختیم، با کمک این راهنما می‌توانید براساس کاربرد موردنظرتان از میان رنگ های پلی اورتان و اکریلیک یکی را انتخاب کنید و به نتیجه دلخواهتان برسید!