شاپان چیست؟ چه کاربردی در رنگ کاری چوب دارد؟

 شاپان ((Gel Stain نوعی آستری روغنی و محافظ برای رنگ‌کاری چوب است که در صنعت استفاده می‌شود. همچنین در مواردی مثل پتینه‌کاری، سرامیک، سفال و ترکیب با انواع رنگ پلی‌استر نیز کاربرد دارد. در حقیقت شاپان یکی از لایه‌های اصلی و رایج برای رنگ‌کردن روی چوب است. 

در این مقاله، ضمن پاسخ به این سؤال که شاپان یا رنگ شاپان چیست، کاربرد رنگ شاپان، انواع رنگ بندی شاپان و نحوه رنگ زدن با شاپان را بررسی می‌کنیم.

 

رنگ شاپان چیست؟

رنگ شاپان یکی از پرکاربردترین و قدیمی‌ترین نوع آستری است که در میان افراد ماهر در نقاشی ساختمان استفاده می‌شود و معروف است، اما آیا شاپان، رنگ است؟ اگرچه میان مردم به شاپان، رنگ شاپان می‌گویند، اما بهتر است بدانید شاپان رنگ محسوب نمی‌شود.

 رنگ شاپان همان قیر تصفیه شده است که برای رنگ‌کاری روی چوب استفاده می‌شود. رنگ شاپان نوعی آستر است که برای تغییر رنگ چوب به انواع رنگ‌ها در طیف قهوه‌ای استفاده می‌شود.

 

کاربرد شاپان چیست؟

شاپان پایهٔ رنگ چوب است. برای رنگ‌کردن چوب‌های روسی بیشتر از شاپان استفاده می‌کنند؛ زیرا چوب‌های روسی به رنگ نخودی و کرم هستند و برای تغییر رنگ آن‌ها به شاپان نیاز داریم. ازآنجاکه رنگ چوب شاپان و حلال آن ارزان است، بیشتر از رنگ شاپان استفاده می‌شود و پُرکاربرد است. درقدیم به‌جای شاپان از پوست گردو هم استفاده می‌شد.

رنگ شاپان برای ایجاد آستر و لایهٔ محافظتی روی چوب کاربرد دارد. رنگ شاپان باعث تغییر رنگ چوب در طیف‌های گوناگون قهوه‌ای می‌شود. البته شاپان فقط برای چوب‌های روسی کاربرد ندارد و شما می‌توانید برای چوب‌های دیگر مثل راش و بلوط نیز از رنگ شاپان استفاده کنید.

 

 

 

انواع رنگ بندی شاپان

 قیر پایهٔ اصلی رنگ شاپان است که پس از تصفیه برای رنگ‌کردن روی چوب استفاده می‌شود. اغلب رنگ شاپان در دو رنگ اصلی رنگ شاپان قهوه‌ای و مشکی و در ظرف‌های 1 کیلویی به فروش می‌رسد. تشخیص رنگ شاپان شاید در نگاه اول کمی مشکل به‌نظر برسد؛ بنابراین، هنگام خرید رنگ شاپان بهتر است به نوشته‌های آن توجه کنید.

معمولا شاپان در طیف‌های قهوه‌ای در بازار وجود دارد. شاپان قهوه‌ای دارای رنگ‌های پرطرفدار قهوه‌ای روشن، قهوه‌ای پر رنگ، طلایی، فندقی و گردویی است. شما می‌توانید رنگ دلخواه شاپان خود را انتخاب کنید و برای نو کردن وسایل چوبی، آن را روی چوب اجرا کنید.

اغلب فقط براساس نام رنگ می‌توانید رنگ شاپان را تشخیص دهید. رنگ شاپان در ظاهر مشکی به‌نظر می‌آید. ممکن است این مسئله شما را سردرگم کند. پس توصیه می‌کنیم پیش از خرید، نام رنگ چوب شاپان را ملاحظه کنید.

اگر می‌خواهید رنگ شاپان شما متمایل به قرمز باشد، بنزین و شاپان قهوه‌ای بیشتری استفاده کنید. نتیجهٔ نهایی شاپان سیاه و قهوه‌ای چندان باهم تفاوتی ندارند؛ در نتیجه، اگر می‌خواهید رنگ مورد نظرتان فندقی یا گردویی باشد، از رنگ قهوه‌ای شاپان باید استفاده کنید.

 

حلال شاپان چیست؟

برای استفاده از شاپان بهتر است از موادی مثل گازوئیل و نفت یا انواع تینر استفاده کنید. اما بهترین حلال شاپان بنزین است. بنزین باعث می‌شود غلظت رنگ شاپان حفظ شود. همچنین، ازآنجاکه بنزین بسیار فرار است و به‌سرعت خشک می‌شود، نسبت به دیگر حلال‌ها راحت‌تر می‌تواند ترکیبات غیرحلال را حل کند.

 

انواع آستری رنگ شاپان

دو نوع آستری شاپان وجود دارد: آستری پودری و روغنی. آستری پودری برای استفاده در آب حل می‌شود، اما چون زمان بیشتری می‌خواهد تا خشک شود و استفاده از آن راحت نیست، نسبت به آستری روغنی کاربرد کمتری دارد. البته قیمت مناسب و معقول آستری روغنی نیز باعث شده است، محبوب‌تر باشد.

آستری‌های روغنی به حلال ارزان‌تر مانند بنزین نیاز دارند. این علت هم باعث شده است، انتخاب اول صنعتگران و نقاشان باشد.

 

مزیت رنگ شاپان

یکی از مزایای اصلی شاپان، قیمت بسیار خوب رنگ شاپان است. به علت قیمت پایین رنگ شاپان برای تجربه و یادگیری بهترین گزینه است. نتیجهٔ نهایی پس از استفادهٔ شاپان روی چوب بسیار با کیفیت و زیباست. اجرای رنگ شاپان و نحوه زدن رنگ شاپان روی چوب ساده است؛ به همین دلیل، در صنعت چوب بیشتر به‌کار می‌رود. حتی اگر تازه‌کار هستید و حوصله و وقت دارید، می‌توانید خودتان رنگ شاپان را روی چوب اجرا کنید.

 

چگونه رنگ چوب را با شاپان تغییر دهیم؟

شما با 3 روش می‌توانید رنگ شاپان را روی چوب بزنید. در ادامه به بررسی نحوه زدن رنگ شاپان روی چوب می‌پردازیم.

 

1. نحوه زدن رنگ شاپان با قلم‌مو

اگرچه استفاده از قلم‌مو برای زدن رنگ شاپان باعث می‌شود دست شما رنگی نشود، اما کارتان کمی سخت‌تر است؛ زیرا مقدار زیادی از رنگ روی چوب قرار می‌گیرد و شما باید به‌سرعت مقدار اضافی را با کمک پارچه پاک کنید.

 همچنین، چون رد قلم‌مو اغلب باقی می‌ماند، رنگ چوب شما ممکن است کمی تیره یا روشن‌تر به‌نظر برسد یا دو رنگ به چشم بیاید؛ به همین دلیل، بهتر است حتماً یک دستمال در کنار خود داشته باشید.

 

2. نحوه زدن رنگ شاپان با استفاده از پیستوله

پیستوله ابزاری کاربردی برای رنگ کردن سطوح گوناگون است و یک مخزن، سری مخصوص و لوله دارد. استفاده از این ابزار مثل قلم‌مو راحت نیست؛ چون کمی بزرگ است و اگر بخواهید کار تمیز از آب دربیاید، به تسلط در استفاده از پیستوله برای رنگ‌زدن نیاز دارید.

برای یکدست‌شدن سطح کار، باید پیستوله را به‌طور مساوی و یکنواخت حرکت دهید؛ زیرا تکرار زیاد و اشتباه روی سطح می‌تواند سایه‌های تیره و روشن روی سطح چوب ایجاد کند.

همچنین، باید در استفاده از پیستوله برای زدن رنگ شاپان دقت کرد؛ چراکه نحوه کار پیستوله این‌گونه است که بنزین را به پودرهای کوچک تبدیل می‌کند؛ در نتیجه، کمترین جرقه، افتادن وسیلهٔ فلزی روی زمین و الکتریسیته ساکن در لباس می‌تواند خسارت‌های غیرقابل جبران ایجاد کند و خطرناک است.

 

3. نحوه زدن رنگ شاپان روی چوب با کمک پارچه

یکی از رایج‌ترین راه‌های زدن رنگ شاپان روی چوب با استفاده از پارچه است. در این شیوه باید از پارچهٔ پنبه‌ای یا نخی استفاده کنید. ابتدا سطح کار را به‌خوبی صیقلی دهید و در جهت الیاف چوب سنباده‌کاری کنید تا صاف شود. اگر می‌خواهید رنگ روی چوب کم‌رنگ شود، بهتر است با پارچهٔ آغشته به بنزین این کار را انجام دهید.

جذب شاپان خیلی زود اتفاق میفتد، به همین دلیل این کار باید سریع انجام شود. سپس با پارچهٔ آغشته به شاپان، روی سطح چوب را رنگ بزنید. رنگ شاپان روی چوب‌های محکم راحت‌تر از چوب‌های نرم است؛ زیرا با بیشترشدن رنگ‌آمیزی با شاپان مشاهده می‌کنید رنگ چوب تیره‌تر از میزان طبیعی شده است.

 

 

 

سخن آخر

شاپان یا رنگ شاپان از رایج‌ترین آستری‌ها برای رنگ‌کردن چوب است. در این مقاله به این پرسش پاسخ دادیم که رنگ شاپان چیست؟ همچنین، نحوه رنگ زدن با شاپان روی چوب و انواع شاپان را بررسی کردیم. با کمک این راهنما می‌توانید سطح چوب خود را با شاپان به‌سادگی رنگ‌آمیزی کنید.

 

منبع:

https://www.bobvila.com/articles/gel-stain/