بتونه ماشین چیست و معرفی انواع آن
بتونه کاری یکی از سخت‌ترین و مهمترین مراحل در رنگ‌آمیزی ماشین است. ابتدا رنگ قبلی ماشین را پیش از بتونه کاری از بین می‌برند. سپس روی بدنۀ فابریک خودرو بتونه می‌زنند و اجازه می‌دهند بتونه خشک شود. بعد از خشک‌شدن بتونه، رنگ جدید را می‌زنند. در حقیقت، بتونه سطح زیر کار را برای رنگ‌کردن یکدست و صاف می‌کند؛ به همین دلیل، بتونه کاری خودرو بسیار مهم است.
با ما همراه باشید تا انواع بتونه و نحوۀ بتونه کاری را باهم بررسی کنیم.
بتونه ماشین چیست؟
ماده‌ای است که از نوعی گل خاص به نام گل بتونه مل می‌گیرند. بتونۀ خودرو شکل فیزیکی متفاوتی دارد و بین جامد و مایع است. البته بتونه ویکسوزیتۀ زیادی دارد. بتونه اگر در معرض اکسیژن هوا قرار بگیرد، به‌سرعت خشک می‌شود؛ به‌طوری که می‌توانید آن را سوراخ کنید یا سنباده بکشید. در ادامه به بررسی انواع پایۀ بتونه می‌پردازیم.
چرا بتونه کاری مهم است؟
پیش از رنگ‌کردن خودرو حتماً باید بدنه بتونه کاری شود؛ زیرا اگر بدون بتونه کاری ماشین را رنگ کنیم، رنگ روی بدنه باقی نمی‌ماند و سریع از بین می‌رود. بتونه با ایجاد زیرسازی محکم کمک می‌کند رنگ روی خودرو بماند. همچنین، ناهمواری‌های ایجادشده در اثر سنباده‌زدن را پوشش می‌دهد.
لیست انواع بتونه ماشین
بتونه انواع مختلف دارد، اما 5 نوع بتونه از سایر نمونه‌ها مهم‌تر است و شامل موارد زیر می‌شود:
1. بتونه اپوکسی
این نوع از انواع بتونه، رایج‌ترین و کاربردی‌ترین نمونه از بتونه‌های 2 جزئی ماشین است. رزین اپوکسی در حقیقت پایۀ بتونۀ اپوکسی است. ازآنجاکه رزین اپوکسی فواید فراوانی مثل قدرت چسبندگی و قابلیت رنگ‌پذیری بسیار خوب دارد، گزینه‌ای مناسب برای رنگ‌آمیزی بخش‌های پلاستیکی ماشین محسوب می‌شود.
همچنین، کار رنگ‌کردن خودرو را ساده‌تر می‌کند. البته بتونه اپوکسی را نمی‌توان به‌خوبی سنباده زد و عایق مناسب در مقابل ضربه نیست، اما در برابر زنگ‌زدگی مقاوم است. بتونه اپوکسی می‌تواند به‌جای ضدزنگ روی بدنۀ ماشین استفاده شود و فرورفتگی‌های 3 تا 10 میلیمتری را بپوشاند.
2. بتونه لاک و الکل
این نوع از انواع بتونه هم دو جزئی است و از نیترو سلولز و رزین الکید ساخته می‌شود. از بتونه لاک و الکل برای رفع آسیب‌دیدگی‌های جزئی و سطحی استفاده می‌شود. برای زیرسازی و ترمیم خودرو نمی‌توان از بتونه لاک و الکل استفاده کرد، اما برای پوشاندن آسیب‌دیدگی‌های حدود 1 تا 2 میلیمتری مناسب است.
ازآنجاکه لایه‌ای نازک از بتونه لاک و الکل استفاده می‌شود، سرعت خشک‌شدن آن زیاد است. البته این نوع بتونه قابلیت سنباده‌خوری مناسبی ندارد، ولی می‌توان به‌جای فیلر از بتونه لاک و الکل استفاده کرد.
3. بتونه پلی استر
این بتونه از انواع بتونه خودرو مانند بتونه اپوکسی دارای دو قسمت است. یک بخش بتونه پلی استر، رزینی غیراشباع و قسمت دیگر، پایه است. این نوع بتونه با بتونه اپوکسی به دلیل بهره‌مندی از اکسیدهای آلی متفاوت است. سرعت خشک‌شدن بتونۀ پلی استر را می‌توان از روی نوع سخت‌کنندۀ به‌کار رفته تخمین زد.
بتونه پلی استر را با 3 نوع ضخامت می‌سازند. با توجه به میزان آسیب‌دیدگی رنگ خودرو از بخش نازک به ضخیم به‌کار می‌رود. با بتونه پلی استر می‌توان عمق بین 2 تا 20 میلی‌متر را پوشش داد و بعد رنگ کرد. نوع ضخیم بتونه پلی استر از میان 3 نوع این بتونه بیشتر کاربرد دارد. همچنین، این نوع دارای شکل‌پذیری و چسبندگی بیشتری نسبت به سایر بتونه‌های پلی استر نازک و متوسط است.
4. بتونه سنگی
نوع وارداتی بتونه ماشین، بتونه سنگی است. بتونه سنگی دو قسمت دارد. همراه بتونه سنگی، یک هاردنر وجود دارد که باید با بتونه ترکیب شود. بتونه سنگی به‌صورت مایع است و برای پُر کردن شکاف و درز و صاف‌کردن سطح‌های فلزی استفاده می‌شود. همچنین، بتونه سنگی به‌خوبی خودرو را پوشش می‌دهد و به‌سادگی سنباده کشیده می‌شود.
همچنین، بتونه سنگی، ترکیبی از انواع رزین پلی استر و دیگر رزین‌هاست. برای ایجاد اولین لایۀ بتونه از بتونه سنگی استفاده می‌شود. بتونه سنگی در دمای 20 درجۀ سانتیگراد تقریباً 40 دقیقه زمان نیاز دارد تا خشک شود.
5. بتونه فوری
یکی از بهترین انواع بتونه ماشین، بتونه فوری است. این نوع بتونه به‌سرعت خشک می‌شود و برای قسمت‌های کم‌عمق و حتی عمیق مناسب است. اگر بخشی عمیق را با بتونه فوری بتونه کاری کنید، تقریباً 15 دقیقه بعد خشک می‌شود. اگر قسمتی عمیق را بتونه کاری کنید، باید حدود 2 ساعت صبر کنید تا بتونه خشک شود.
بتونه فوری می‌تواند پولیش شود و می‌توان به‌سادگی آن را سنباده زد. بتونه فوری بسیار منعطف است و قدرت چسبندگی بسیار زیادی دارد. مواد سازندۀ بتونه فوری، رزین‌های نیترو سلولزی و سلولز است که در بتونه لاک و الکل هم وجود دارد.
چگونه ماشین خود را بتونه کاری کنیم؟
برای بتونه کاری ماشین با آسیب‌دیدگی عمیق می‌توانید از راهنمای زیر استفاده کنید.
1. ابتدا باید ببینید میزان آسیب عمیق یا جزئی است.
2. اگر آسیب عمیق بود، بتونه اپوکسی یا فوری را انتخاب کنید.
3. رنگ بدنه را با سنبادۀ دستی زبر یا دستگاه سنباده‌زن از بین ببرید.
4. بتونه را روی بدنه بریزید و با لیسه روی سطح پخش کنید.
5. اجازه دهید بتونه خشک شود.
6. وقتی بتونه خشک شد، سنباده بکشید تا صاف و یکدست شود.
7. اکنون خودرو را رنگ کنید.
نکته: شما می‌توانید خودروی خود را با توجه به کد رنگ آن رنگ‌آمیزی کنید.
نحوۀ بتونه کاری خودرو با آسیب‌های کم‌عمق و سطحی
اگر عمق آسیب کم است، مراحل زیر را برای بتونه کاری خودرو انجام دهید. البته در این شیوه به سنباده‌زدن نیازی نیست و برای نواحی خراش یا ترک خورده به‌کار می‌رود.
1. لایه‌ای نازک از بتونه اپوکسی یا سنگی روی محل مورد نظر پخش کنید.
2. رنگ اپوکسی را می‌توانید با بتونه ترکیب کنید و داخل شکاف‌ها تزریق کنید.
3. اجازه دهید خشک شود.
4. پس از خشک‌شدن بتونه، پولیش‌کاری کنید.
سخن پایانی
انواع بتونه با توجه به میزان و بخش مورد نظر برای بتونه کاری متفاوت است. در این مقاله، به این پرسش پاسخ دادیم که «بتونه چیست؟». همچنین، انواع بتونه را نام بردیم تا بتوانید با کمک راهنمای پیش رو قسمت‌های آسیب‌دیدۀ خودرو خود را به‌راحتی ترمیم کنید. البته یادتان باشد بتونه کاری به دقت و حوصله نیاز دارد.