آموزش رنگ کاری چوب: فوت و فن رنگ کاری چوب
روش‌های مختلفی برای رنگ کردن سطوح چوبی نیاز است و بسته به نوع رنگی که انتخاب می‌شود، شیوۀ پیاده‌سازی آن نیز متفاوت است. در ادامه به آموزش رنگ‌کاری چوب پرداخته و راه و رسم کلی آن را توضیح خواهیم داد.
سالهاست از چوب در انواع وسایل کاربردی و تزئینی خانه و حتی محل کار استفاده می‌شود. چوب مقاومت بالایی داشته و از وسایل چوبی می‌توان تا سال‌ها استفاده کرد و از زیبایی و جلوۀ خاص آن نیز استفاده کرد.
هر چند سال یکبار می‌بایست وسایل چوبی را جلا داده و از نو رنگ کرد تا جلوۀ قبلی خود را پیدا کنند یا اصلاً به شکل و ظاهر جدیدی دربیایند. اما بسیاری از مردم در رنگ کردن وسایل چوبی‌شان با مشکلاتی مثل ورقه‌ورقه شدن رنگ یا صاف نبودن سطح مواجه می‌شوند.
از چه رنگ‌هایی برای چوب استفاده می‌شود؟
بسته به نوع رنگی که برای چوب استفاده می‌شود، شیوۀ پیاده‌سازی آن هم متفاوت است. پیش از آموزش رنگ‌کاری چوب، به چند مورد از رنگ‌های چوب پرداخته و کمی با آن‌ها آشنا خواهیم شد.
- رنگ فوری
این رنگ جلای خاصی به چوب داده و همانطور که از اسمش برمی‌آید خیلی زود هم خشک می‌شود. رنگ فوری مخصوص چوب چسبندگی بالایی داشته و به‌همین دلیل هم فوراً جذب چوب می‌شود. رنگ فوری به دو دسته رنگ فوری رویه آلکیدی مات و رنگ فوری آستر تقسیم می‌شود که هر کدام کاربردهای مختلف دارند.
- رنگ روغنی
علاوه‌بر سطوح چوبی، از رنگ روغنی برای رنگ کردن دیوارهای گچی و سطوح فلزی نیز استفاده می‌شود. رنگ‌های روغنی مقاومت بالایی دارند و قابل شستشو نیز هستند.
- لاک الکل
لاک الکل را از نوعی حشره به نام کوکوس به‌وجود می‌آید و بهترین نوع آن را به رنگ زرد روشن و متمایل به نارنجی می‌دانند. لاک الکل جلوۀ مناسبی به چوب می‌دهد و درعین حال می‌تواند صدای طبیعی آن را حفظ کند.
- رنگ دکوراتیو
از رنگ‌های دکوراتیو برای رنگ‌کاری بر روی چوب‌های تزئینی و حتی خوش‌نویسی بر روی چوب استفاده می‌شود. امتیاز ویژۀ رنگ دکوراتیو، توانایی کهنه‌کاری کردن بر روی چوب است که تأثیر زیادی بر زیبایی بصری آن دارد.
- رنگ پلی اورتان
پلی اورتان نیز نوعی لاک مقاوم است که از ترکیب رزین پلی اورتان است که از دو پایه آب و روغن تولید می‌شود. پلی اورتان‌ها شیری رنگ بوده و نسبت بر پایه روغن، رقیق‌تر هستند، سریع خشک می‌شوند و مقاومت بالایی در برابر آب دارند.
مراحل رنگ‌کاری چوب چیست؟
همانطور که گفتیم شیوۀ رنگ کردن چوب، بستگی به نوع رنگی است که انتخاب می‌کنید. در ادامه لیستی کلی از مراحل رنگ‌کاری چوب قرار خواهیم داد که برای پیاده کردن هر نوع رنگی بر روی چوب مفید است:
- زیرسازی سطح چوب
برای اینکه رنگ‌آمیزی به‌خوبی انجام شود باید به کمک یک سمبادۀ ساده تمام سطح چوب را به‌دقت سمباده‌کشی کرد.
- سمباده‌کشی
در مرحلۀ دوم می‌بایست بسته به نوع گره و فرورفتگی و اشکالی که در چوب وجود دارد، از سمباده‌های مختلفی استفاده کرد تا سطح آن کاملاً یک‌دست و صیقلی شود.
- آسترزنی
در مرحلۀ سوم می‌بایست روی تمامی سطح چوب را با یک لایه آستر یا بتونه پوشاند. این کار در نتیجه نهایی کار تأثیر بسیار زیادی دارد. فراموش نکنید که بعد از خشک‌شدن آستر می‌بایست دوباره سمباده‌کشی کنید.
- رنگ‌آمیزی چوب
بالاخره نوبت به رنگ‌آمیزی چوب می‌رسد. البته در ادامه آموزش رنگ‌کاری چوب و تکنیک‌‌ها و نکات آن را خواهیم گفت.
- زدن لایه محافظ
در آخرین مرحله باید یک لایه محافظ بر پایه آب بر روی سطح چوب بزنید. معمولاً به 72 ساعت برای خشک‌شدن این لایۀ محافظ زمان لازم است. این لایه کمک می‌کند تا هیچ حبابی روی چوب ایجاد نشود.
آموزش رنگ‌کاری چوب
اولین قدم برای هر نوع رنگ‌کاری، خصوصاً رنگ‌کاری چوب، انجام تعمیرات و از بین بردن تمام ناهمواری‌ها مثل فرورفتگی و بیرون‌زدگی‌ها است. ابتدا باید سطح چوب موردنظر را به‌خوبی تمیز کرده و سنباده زد.
هنگام سنباده زدن چوب باید به انواع گره‌ها، فرورفتگی‌ها و همچنین پرزهای طبیعی چوب دقت کرد تا به‌خوبی صاف و صیقلی شود. درغیر این صورت نهتنها به‌خوبی رنگ را جذب نمی‌کند بلکه محصولی ناصاف و بی‌جذابیت خواهد ساخت.
در قدم دوم باید به چوب موردنظر پرایمر زد. زدن پرایمر به سطح چوبی کمک می‌کند تا مقاومت بیشتری در برابر رطوبت داشته باشد. بنابراین اگر قصد دارید از چوب‌تان در محیط‌های مرطوبی مثل آشپزخانه، سرویس بهداشتی، حمام و... استفاده کنید، بهتر است زدن پرایمر را فراموش نکنید.
بعضی چوب‌ها خراشیدگی و فرورفتگی دارند که در فرایند رنگ‌آمیزی جلوۀ نازیبایی به چوب می‌دهند. در این شرایط می‌توان از خمیر اسفنجی استفاده کرد. اولین و شاید مهم‌ترین نکته در استفاده از خمیر اسفنجی، این است که اصلاً از خمیر اسفنجی استفاده نکنید زیرا نمی‌توانند به‌خوبی به سطح بچسبند.
در نهایت آخرین و مهم‌ترین کار، استفاده از قلم‌مو و رنگ مناسب و باکیفیت است. درغیر این صورت تمام زحمت و تلاش خود را برباد داده‌اید و نمی‌توانید به یک کار باکیفیت و خوب برسید. هرچه رنگی که به‌کار می‌برید برای مدت بیشتری مرطوب بماند، بهتر جریان پیدا کرده و بیشتر روی سطح پخش می‌شود.
یک لایه از رنگ را سریعاً روی یک ناحیه پخش کرده و با کمک حرکات آرایم و ملایم قلم‌مو که رنگ افزوده‌ای ندارد، آن را یکنواخت و صاف کنید.
تکنیک طلایی در آموزش رنگ‌کاری چوب این است که باید تا حد ممکن رنگ را در محدوده وسیع‌تری پخش کنید و در کمتر از 1 دقیقه لایۀ نازک دیگری اضافه کنید. زیرا آنطور که تحقیقات نشان می‌دهد، تنها رنگ‌های روشن‌اند که ماندگاری بالا دارند و برای رنگ‌های تیره باید دست‌کم 1 تا 2 لایه نازک بیشتر استفاده کرد.
در رنگ‌کاری چوب به چه مواردی باید توجه کنیم؟
اگر سطح چوبی مورد نظرتان برجستگی‌ها و فرورفتگی‌های زیادی دارد، بهتر است با کمک رنگ لاتکس روی فرورفتگی‌ها را علامت‌گذاری کنید. این کار زمان زیادی می‌برد اما خیال‌تان راحت باشد که درنهایت کاری بسیار زیبا و چشم‌نواز خواهید داشت.
برای بتونه‌کاری می‌توانید از بتونه اکلریک لاتکس استفاده کنید تا به‌خوبی به سطح موردنظر چسیده و با انعطاف‌پذیری بالایی که دارد، فرایند رنگ‌آمیزی را برای شما راحت کند. بهتر است در نوک لولۀ بتونه سوراخ کوچکی ایجاد کنید تا تسلط بیشتری بر منافذ چوبی داشته باشید.
این بتونه پیش از خشک‌شدن قابل تمیز شدن با آب است و به این ترتیب مراحل بتونه‌کاری را بسیار ساده و تمیز می‌کند. به‌علاوه با کمک یک پارچه مرطوب می‌توانید رو و اطراف حفره را تمیز کرده و کمی صبر کنید تا از پر شدن منفذه چوب مطمئن شوید.
سعی کنید قلم‌موی خود را از رنگ تمیز کرده و با یک برس، آن را شانه کنید تا به‌خوبی پاک و تمیز شده و برای رنگ‌آمیزی بعدی آماده باشد.